هنر کاشی های شکسته چیست؟

هنر کاشی شکسته یکی از هنرهای بسیار زیبا و جذابی است که در دسته هنرهای دستی قرار می گیرد. کاشی شکسته یکی از لذت بخش ترین آموزش هایی است که هنرجویان بسیار به آن علاقه نشان می دهند. ریشه این هنر را می توان به زمان پیدایش سفال و اولین لعابهای ساخته شده توسط بشر مرتبط ساخت ولی خلاقانه ترین استفاده از تکنیک کاشی شکسته را می توان در قرن نوزدهم و در آثار گائودی یافت. این معمار در کلیسای کاسا ویسنس از کاشی شکسته برای تزیین نمای کلیسا و فضاهای اطراف آن استفاده کرد که حرکتی بسیار خلاقانه و متفاوت بود.

تزیین فضا با کاشی از قدیمی ترین هنرهای ایران است که سابقه ای طولانی دارد. این روزها هنرمندان خلاق با استفاده از کاشی و سرامیک شکسته جلوه دیگری از زیبایی را ایجاد کرده اند که در نوع خود بی نظیر است. یکی از خلاقانه ترین کارها برای زیباسازی دیوار، هنر کاشی شکسته است.
کاشی شکسته نوعی چیدمان قطعات و تکه های نامنظم است که به صورتی منظم و هدفمند در کنار یکدیگر قرار می گیرند. این قطعات که به کاشی شکسته معروف هستند به طور عمده از سرامیک شکسته و یا موزاییک شکسته به وجود می آیند.
در واقع کاشی شکسته هنر ظریفی است که هنرمند با خرد کردن عمدی کاشی می تواند طرح مورد نظر خود را اجرا کند. آنچه در این هنر اهمیت دارد، استفاده درست و کاملا خلاقانه از قطعات خرد شده است که منجر به القای مفهومی قابل درک می شود.
تکنیک هنری کاشی شکسته به طور کامل توسط دست و بدون استفاده از ماشین و یا دستگاه انجام می شود.

کاشی شکسته در دکوراسیون

از هنرهای ارزشمندی است که حتی در محیط خانه هم قابل انجام است.
این تکنیک با تنوع رنگی زیادی که دارد توانسته در دکوراسیون داخلی، نمای ساختمان ها، تابلوها، فضاسازی شهری و انواع لوازم تزیینی نیز به زیبایی وارد شود. طراحی متفاوت کاشی شکسته امکان استفاده از آن را در هر فضایی می دهد. در فضای داخل منازل کاشی شکسته می تواند بسیار به کار گرفته شود از طراحی کاشی های آشپزخانه گرفته تا تابلوهای موزاییکی رنگارنگ همه از تکنیکی بهره می برند که با خرده های کاشی و سرامیک و دستانی هنرمند اجرا می شوند.
یکی از کاربردهای گسترده بر روی دیوارهایی است که چندان زیبا نیستند. هنرمندانی که تکنیک کاشی شکسته روی دیوار را اجرا می کنند همیشه با سفارش های بزرگ روبرو می شوند. دیوارها قسمتی از نمای شهری هستند که این روزها با کاشی ها و سرامیک های خرد شده، زیبایی چشم نوازی را تجربه می کنند. رنگ های گوناگون قطعات کاشی بر روی این دیوارها، حس زندگی و نشاط را به وجود می آورد. دیوارهای سیمانی و خشن در فضای شهری چنانچه با هنر کاشی شکسته تزیین شود، تبدیل به تابلویی زیبا و ظریف خواهد شد که در رهگذران شادی و شعف به وجود می آورد.
اجرای کاشی شکسته در کنار کاشی کاری آشپزخانه، ورود هنر به فضایی خصوصی است که زیبایی را به رخ می کشد.
تنوع در استفاده از این تکنیک دوست داشتنی می تواند افراد با سلیقه های گوناگون را راضی کند. تا جایی که بسیاری از شرکت های صاحب نام برای اجرای لوگو از تکنیک کاشی شکسته بهره برده اند تا اوج ظرافت و زیبایی را به نمایش بگذارند.

ویژگی ها

*مهم ترین ویژگی های کاشی شکسته روی دیوار، مقاومت و حفظ زیبایی در طول زمان است.

*بارش ها و وضعیت جوی تاثیری بر این تابلوهای دیواری ندارد.

*قابل شستشو بودن روی دیوار از ویژگی هایی است که این هنر را فراگیر کرده است.
*صرف هزینه ای اندک و طول عمر بالا هیچ جای تردیدی برای استفاده از این تکنیک باقی نمی گذارد.
*کاشی شکسته را بر روی هر دیواری می توان اجرا کرد: دیوار اتاق، دیوار آشپزخانه، دیوار حمام و دستشویی، دیوار زیر پل، دیوارهای نمایشگاهی و و روی اجسامی از جنس چوب، سفال و…
*هر فضای دیواری کوچک و بزرگی می تواند برای کاشی شکسته انتخاب شود.

روش کار

با طراحی شروع می شود. ابتدا می بایست طرح مورد نظر را انتخاب کنید. بدیهی است آشنایی با تکنیک های طراحی و نقاشی می تواند در این زمینه موثر باشد.
سپس نوبت به انتخاب کاشی است که با توجه به طرح و رنگ دلخواه باید کاشی مناسب انتخاب شود.
اکنون به مرحله دوست داشتنی شکستن کاشی میرسیم که با کمک انبر و یا ضربه می توان کاشی را خرد کرد.
باید از بین خرده های کاشی، قطعات مناسب را جدا کرد و بر روی طرح مورد نظر چیدمان مناسب را انجام داد.
چسباندن کاشی بر روی سطح مورد نظر با کمک چسب مخصوص (چسب چوب یا چسب کاشی) از مراحل مهم کار است که باید با دقت انجام شود.
هر قطعه را در محل مناسب بچسبانید تا ثابت شود.
حال بایستی مَلاط و دوغاب (ترکیب آب و سیمان سفید) کافی برای پرکردن درزها تهیه کنید و همه سطح کار را پوشش دهید تا هیچ درزی باقی نماند.
نگران کثیفی نباشید و کاملا درزها را با مَلاط پر کنید.
این مَلاط هم به هم سطح بودن و هم به استحکام کار کمک خواهد کرد.
با کمک یک دستمال و یا تکه ای اسفنج می توانید مَلاط اضافه را از سطح کار پاک کنید.
این کار را با آرامش و حوصله انجام دهید تا همه مَلاط اضافی پاک شود.
دقت در این مرحله در زیبایی کار هنری بسیار تاثیرگذار است. زمان کافی برای خشک شدن کامل کار در نظر بگیرید.
قابل شستشو بودن بر محبوبیت آن افزوده است و کاربرد وسیع تری هم برای این هنر به وجود آورده است.
دیگر نیازی نیست نگران تمیز کردن و نظافت تابلوهای نقاشی و لوازم تزیینی باشید این هنر زیبا را به راحتی می توان شستشو داد.

منبع
مرکز تخصصی آموزش هنرهای تجسمی

تصاویر کاشی کاری های مینا مقیسه

مینا مقیسه

زاده تهران، متولد دهه 60، دانش آموخته نقاشی