سالهای ابتدایی زندگی سالوادور دالی
سالوادور فلیپه ژاسینتو دالی دومنک در ۱۱ مه ۱۹۰۴ در شهر فیگرس در منطقه کاتالونیای اسپانیا نزدیک به مرز فرانسه به دنیا آمد. برادر بزرگتر دالی بهنام سالوادور ۹ ماه قبل از تولد وی به دلیل بیماری التهاب روده و معده در ۱ اوت ۱۹۰۳ از دنیا رفت.
پدرش وکیل و دفترداری از طبقه متوسط بود که قوانین و انضباط سختگیرانه او در خانه توسط همسرش ملایم شده بود و در حقیقت مادر دالی تنها کسی بود که تلاشها و زحمات هنری پسرش را تشویق میکرد. والدین دالی هنگامی که پسرشان پنج سال بیشتر نداشت وی را سر قبر برادرش بردند و به او گفتند که روح برادرش در جسم او حلول کردهاست که وی آن را باور کرد. دالی در مورد برادرش گفتهبود: (ما) شبیه به یکدیگریم مانند دو قطره آب، اما بازتابی متفاوت داریم. او احتمالاً اولین نسخه من بود اما بیش از حد در کمال تصور شد.
پس از شرکت دالی در مدرسه نقاشی، در جریان تعطیلات تابستانی و سفر به کاداکس برای اولین بار با نقاشی مدرن آشنا شد. یک سال بعد، پدر دالی نمایشگاهی از آثار نقاشی با زغال پسرش در منزل خانوادگیشان بر پا کرد. سالوادور جوان اولین نمایش عمومی از آثارش را به سال ۱۹۱۹ در سالن تئاتر شهرداری فیگوئرس برگزار کرد.
مادرید و پاریس
دالی در 1922 به اقامتگاهی دانشجویی در مادرید نقل مکان کرد و در آنجا شروع به تحصیل کرد. دالی از همان بدو ورودش به عنوان جوانی خوشپوش، لاغر و قد بلند که مو و خط ریشی بلند داشت و کت، جورابی ساق بلند و شلواری که تا زانویش ادامه داشت، توجه همگان را به خود جلب کردهبود. اما بیش از همه نقاشیهایش به دلیل تجربه وی از کوبیسم، بیشترین توجه را نسبت به دیگران دانشآموزان آکادمی به خود جلب میکرد.
در سال 1926 دالی برای اولین بار به پاریس رفت و در آنجا با پابلو پیکاسو نقاش شهیر اسپانیایی که احترام خاصی برای وی قائل بود، ملاقات کرد. پیکاسو پیش از این ملاقات از خوان میرو نقاش و مجسمهساز اسپانیایی در مورد سالوادور دالی شنیدهبود. در سالهای آتی هم زمان با پیشرفت سبک منحصر به فرد دالی در نقاشی، تعدادی از کارهای وی به شدت تحت تأثیر آثاری از پیکاسو و میرو قرار گرفت.
دالی حریصانه سبکهای گوناگون هنری را میبلعید. ولی بیشتر کارهای وی در سه سبک کوبیسم، دادائیسم و سوررئالیسم می باشد. نمایشگاه آثار دالی در بارسلونا توجه بسیاری را به خود جلب کرد و ترکیبی از تحسین و تحیر برای منتقدین هنری به همراه داشت. در همان دوره، دالی سبیلی منحصر به فرد با تاسی از نقاش اسپانیایی سده ۱۷ «دیهگو ولاسکز» گذاشت.
در سال 1929 دالی با همسر آیندهاش «گالا» ملاقات کرد که یک مهاجر روس بود که تقریباً یازده سال از دالی بزرگتر بود و پیش از این با شاعر سوررئالیست فرانسوی «پل الوارد» ازدواج کرده بود. در این سال، دالی چندین نمایشگاه مهم برگزار کرد و به طور رسمی به گروه سوررئالیستها در محله مون پارناس پاریس پیوست.
در ۱۹۳۱، دالی یکی از مشهورترین آثارش بهنام «تداوم حافظه» را خلق کرد. این اثر که ساعتهای نرم یا ساعتهایی در حال ذوب شدن نیز نامیده میشود، تصویری فراواقعگرا از ساعتهای جیبی معرفی میکند. به عنوان تعبیر کلی برای این اثر، نقاش سعی دارد با استفاده از ساعتهای نرم فرضیهای که زمان را صلب و قطعی میانگارد را کم ارزش جلوه دهد. ود 1954 اثر برجسته دیگری بنام “تصلیب” را خلق کرد.
در طول این دوران، دالی هیچگاه دست از نوشتن برنمیداشت. در ۱۹۴۱ وی برای هنرپیشه سرشناس فرانسوی «ژان گابین» فیلمنامهای با نام «جزر و مد مهتاب» نوشت.
وی همچنین رمانی در مورد سالن مد برای اتومبیلها نوشت که در سال ۱۹۴۴ منتشر شد. در رشته هایی چون عکاسی، مجسمه سازی، فیلم سازی و رسم تجربه داشت.
سال های پایانی زندگی سالوادور دالی
دالی در سالهای پایانی زندگی حرفهایاش، خود را محدود به نقاشی نکرد و بسیاری از کارها و اعمال رسانهای جدید و غیرمنتظره را تجربه کرد. او آثاری در بولتیسم بهوجود آورد و در زمره پیشگامان استفاده از تمامنگاری به شیوهای هنری بود. او در تعدادی از کارهایش از خطای دید نیز استفاده کرد.
دالی همچنین علاقه زیادی به علوم طبیعی و ریاضیات داشت. این علاقه در تعدادی از کارهای دالی به وضوح قابل مشاهدهاست. دوره پس از جنگ جهانی دوم برای دالی همراه با نشانهایی از استعداد سرشار هنری و علاقه وی به مباحثی در خطای دید، علم و مذهب بود. او این دوران را با الهام از واقعه هیروشیما و موزههای کاتولیک «عرفان هستهای» نامید. در نگارههایی مانند «مریم مقدس پورت لیگات» به سال 1949 و «مصلوب کردن» به سال ۱۹۵۴، دالی سعی در ترکیب پیکرنگاری مسیحی با تصاویری از تجزیه مادی با الهام از فیزیک هستهای داشت.
در ۱۹۶۸، دالی تبلیغی تلویزیونی برای شکلات لانوین ساخت و در ۱۹۶۹ برای یک شرکت آبنباتسازی اسپانیایی، لوگو طراحی کرد. همچنین، در این سال دالی مسئول تبلیغات مسابقه آواز یوروویژن بود و مجسمهای فلزی عظیمی ساخت که بر روی صحنه کنسرت در مادرید قرار دادهشد.
در ۱۹۸۰ وضعیت سلامت دالی به وخامت گرائید. همسر سالخوردهاش گالا به او شربتی خطرناک از داروهایی بدون نسخه میخوراند که به سیستم عصبی دالی آسیب رساند که نهایتاً پایانی غیرمنتظره بر تواناییهای هنریش بود. دالی که تا سن ۷۶ سالگی در سلامتی کامل بود، این اتفاق کاملاً شکستهاش کرد و دست راستش مانند بیماری پارکینسون به رعشه دچار شد. گالا در ۱۰ ژوئن ۱۹۸۲ از دنیا رفت. پس از مرگ وی، دالی انگیزهٔ خود برای ادامه حیات را از دست داد.
دالی در طول حیات هنریاش بیش از ۱۵۰۰ تابلو کشید. ادعاهایی در مورد مجبور کردن دالی توسط پرستارانش به امضا کردن بومهای سفید وجود دارد. این بومها درآینده (حتی پس از مرگ نقاش) مورد استفاده قرار گرفت و به عنوان آثار اصلی به فروش رفت. در نتیجه، دلالان آثار هنری در رابطه با آثار سالهای پایانی زندگی دالی بسیار محتاط عمل میکنند.
خانواده
سالوادور دالی در سال ۱۹۳۴ ازدواج کرد و ۵۰ سال با همسر روس تبار خود، گالا زندگی کرد. این دو هیچگاه صاحب فرزند نشدند. دالی و گالا به روابط زناشویی آزاد شهرت داشتند و خانه آنها بارها میزبان «سکس پارتیهای» شبانه بود. سالوادور دالی بارها تأکید کرده بوده که: «من از نظر جنسی ناتوانم. برای این که یک نقاش بزرگ شوید، باید چنین باشید.»
درگذشت
در نوامبر ۱۹۸۸، دالی به علت عارضه قلبی در بیمارستان بستری شد و در تاریخ ۲۳ ژانویه ۱۹۸۹، در سن ۸۴ سالگی در فیگوئرس از دنیا رفت. وی در سرداب موزه و تئاتر خود به خاک سپرده شد. آرامگاه آقای دالی در حیاط موزهای که به افتخار او بنا شده در شهر زادگاهش، فیگرس، قرار دارد. جسد وی توسط نارسیس باردالت مومیایی شدهاست و میراثش در تملک دولت اسپانیا قرار دارد.
حواشی
سبیلهای سالوادرو دالی بسیار معروف بود. نوک آنها همیشه به بالا تاب داده شده بود و به سبیل ۱۰ و ۱۰ دقیقه شهرت داشت. سریال خانه کاغذی که اولین فصل اش درسال ۲۰۱۷ کارگردانی شد (ساخته الکس پینا) شخصیتهای سریال از ماسک هایی به شکل چهره دالی استفاده میکردند.
سالوادور دالی در یک نگاه
- او باور داشت که تناسخ روح برادر کوچکتر خود است که قبل از تولدش مرده بود.
- او دو بار از مدرسه هنری اخراج شد.
- او هرگز از مواد مخدر استفاده نکرد.
- سوررئالیستها از او خوششان نمیآمد.
- او یک ازدواج موفق و عاشقانه داشت.
- او در سالهای آخر زندگی در یک آتشسوزی مهیب به شدت آسیب دید.
منابع
1- «جوزف فلن، وبسایت دانشنامه هنر». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ مارس ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۲ ژوئن ۲۰۰۸.
2- یان گیبسون (۱۹۹۷)، زندگی شرمآور سالوادور دالی،
3- سالوادور دالی، خالق نقاشی سوررئالیسم، پایگاه اینترنتی آفتاب، بازیابی در ۲۲ ژوئن ۲۰۰۸
4- سالوادور دالی، وبگاه دانشنامه هنر
5- مردیت اترینگتون، تدوام حافظه: بیوگرافی از دالی، ص۴۱۱
زاده تهران، متولد دهه 60، دانش آموخته نقاشی